BEZPIECZEŃSTWO PRACOWNIKÓW I PODWYKONAWCÓW
Dbałość o zdrowie i bezpieczeństwo osobiste pracowników i interesariuszy jest naturalnym i nieodłącznym elementem naszej kultury organizacyjnej i działalności biznesowej.
W praktyce oznacza to realizację wszelkich działań mających na celu zapobieganie wypadkom, awariom przemysłowym, pożarom i innym, niepożądanym zdarzeniom. Takie podejście do zarządzania bezpieczeństwem w Grupie ORLEN wynika z przyjętej filozofii działania: „To ludzie są naszą największą wartością i należy im zapewnić bezpieczne warunki pracy”. W związku z tym efektywne zarządzanie systemem bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa procesowego warunkuje rozwój Grupy ORLEN w każdym obszarze jej działalności. Stąd celem obszaru jest sprostanie wyzwaniom wynikającym z postępu technologicznego w zakresie zapewnienia stabilizacji prowadzonych procesów operacyjnych poprzez zachowanie ich najwyższych standardów bezpieczeństwa. Naszym priorytetem jest utrzymanie pozycji lidera w tej dziedzinie.
StrategiaBezpieczeństwa
Cele i zadania w zakresie bezpieczeństwa osobistego, procesowego i pożarowego są zdefiniowane w Strategii Bezpieczeństwa Osobistego i Procesowego Grupy ORLEN. Obejmują one następujące kluczowe obszary:
- zarządzanie i przywództwo – kształtowanie kultury bezpieczeństwa pracy w Koncernie zgodnej z wartościami, kombinacja wartości indywidualnych i grupowych, postaw, postrzegania, kompetencji i zachowań;
- bezpieczeństwo osobiste – kształtowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy pracowników Koncernu, w tym system nadzoru nad kontraktorami, działania profilaktyczne zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego Koncernu, oraz ustalenie norm i właściwych przedsięwzięć organizacyjnych;
- bezpieczeństwo procesowe – działania określające metody i środki służące ochronie ludzi i środowiska przed skutkami zdarzeń wypadkowych oraz awarii przemysłowych, potrzeby przed wprowadzeniem zmian technologicznych, procesowych lub organizacyjnych, działania organizacyjne i techniczne zapewniające bezpieczne prowadzenie procesu oraz bezpieczeństwo personelu jego obsługi, mające zapewnić niezawodność działania procesu, realizowanych na każdym jego etapie.
Struktura sytemu zarządzania bezpieczeństwem Grupy ORLEN
Polityki i wewnętrzneakty organizacyjne
Obszar bezpieczeństwa pracy Grupy ORLEN jest regulowany przez przepisy krajowe, właściwe dla danego obszaru, rozporządzenia Unii Europejskiej, zharmonizowane normy krajowe oraz zasady wynikające z dobrych praktyk zidentyfikowanych w branży paliwowo-energetycznej.
W obszarze bezpieczeństwa osobistego, procesowego oraz pożarowego wydane są jednolite Standardy Bezpieczeństwa, Standardy Techniczne i Wytyczne dla spółek Grupy ORLEN. Zawierają one zidentyfikowane w spółkach dobre praktyki, jak również standardy stosowane w rozpatrywanych obszarach w wiodących firmach w branży. W 2020 roku w Grupie ORLEN kontynuowano wdrażanie jednolitych standardów bezpieczeństwa w ramach projektu Safety Plus, który obejmuje wdrożenie 15 standardów bezpieczeństwa stanowiących najwyższe, funkcjonujące standardy bezpieczeństwa, zidentyfikowane w branży paliwowo-energetycznej. Realizacja projektu zostanie ukończona w 2021 roku.
Ponadto w spółkach funkcjonują wewnętrzne systemy aktów organizacyjnych zawierające polityki, regulaminy, zarządzenia, procedury, instrukcje, polecenia służbowe, itp. dotyczące obszaru bezpieczeństwa osobistego, procesowego oraz pożarowego.
W znaczącej większości spółek Grupy ORLEN funkcjonuje System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg PN-N-18001 / OHSAS 18001 / ISO 45001 – zakres certyfikacji obejmuje ich poszczególną działalność, dla której tylko w pojedynczym przypadku zastosowano wyłączenie dotyczące prowadzonych procesów. Przedmiotowy zakres dotyczy wszystkich pracowników organizacji, w których funkcjonuje ten system.
W spółkach produkcyjnych Grupy ORLEN został wdrożony System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w oparciu o standard US OSHA 1910.119, a także biorąc pod uwagę wytyczne tj. Guidance of meeting expectations of The Energy Institute Process Safety Management Framework. System pozwala na skuteczną realizację działań w obszarze doskonałości operacyjnej poprzez poprawę bezpieczeństwa technicznego instalacji procesowych, magazynowych i pomocniczych, a tym samym zapobieganie wystąpieniu wszelkich niepożądanych zdarzeń mogących potencjalnie wpłynąć na bezpieczeństwo pracowników i/lub prowadzonych procesów produkcyjnych. System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym (SZBP) jako element ogólnego systemu zarządzania i organizacji PKN ORLEN został wprowadzony celem zapewnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa w miejscach pracy oraz spełnienia wymagań krajowych art. 252 Ustawy Prawo Ochrony Środowiska z 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2017, poz. 519 z późniejszymi zmianami) w zakresie systemowego zarządzania bezpieczeństwem procesowym oraz dalszego zwiększenia skuteczności i efektywności działań na rzecz zapobiegania poważnym awariom przemysłowym.
Ponadto w Grupie ORLEN obowiązują następujące regulacje, w pierwszej kolejności wdrożone w PKN ORLEN:
Strategia Bezpieczeństwa Grupy ORLEN do roku 2021 – nowa koncepcja zarządzania obszarem bezpieczeństwa Grupy ORLEN, oparta na budowaniu i rozwoju jednolitego standardu bezpieczeństwa wewnątrz Grupy ORLEN przy jednoczesnym zwiększeniu doskonałości operacyjnej oraz doskonałości prewencyjnej bezpieczeństwa osobistego i bezpieczeństwa procesowego. W strategii ujęto następujące obszary strategiczne: Zarządzanie i przywództwo, Bezpieczeństwo osobiste, Bezpieczeństwo procesowe.
Kompleksowy System Prewencji (KSP) – jest podstawowym elementem Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy, na który składają się wewnętrzne akty organizacyjne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, bezpieczeństwa pożarowego i chemicznego, ochrony radiologicznej, bezpieczeństwa technicznego oraz bezpieczeństwa procesowego. Między innymi: System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w PKN ORLEN, Instrukcja ochrony radiologicznej w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku i Zakładzie PTA we Włocławku, Regulamin Ochrony Przeciwpożarowej PKN ORLEN, Kompleksowy Plan Ratownictwa Chemicznego.
Jedynki bezpieczeństwa PKN ORLEN, stanowiące zbiór podstawowych zasad, których przestrzeganie jest wymagane wraz ze wszystkimi obowiązującymi przepisami i standardami, oraz Jedynki bezpieczeństwa dla własnych Stacji Paliw PKN ORLEN, stanowiące zbiór podstawowych zasad do stosowania na terenie własnych Stacji Paliw PKN ORLEN.
Jedynki bezpieczeństwa to postulaty, których opisy pokazują, jakie są oczekiwane przez spółki Grupy ORLEN codziennie postawy i zachowania pracowników oraz kontraktorów w pracy i poza nią. Przestrzeganie tych zasad jest wymagane: przez wszystkich pracowników, kontraktorów niezależnie od zajmowanego stanowiska oraz gości wraz ze wszystkimi obowiązującymi przepisami, instrukcjami i standardami. Osoby nieprzestrzegające tych zasad, w przypadkach ujawnienia takich faktów, narażają się na zastosowanie wobec nich działań dyscyplinujących.
Zarządzanie BezpieczeństwemWykonawców Zewnętrznych
Opracowany i wdrożony został model systemu zarządzania bezpieczeństwem wykonawców zewnętrznych, którego istotą jest realizacja wyznaczonych celów aspiracyjnych: ZERO WYPADKÓW, ZERO POŻARÓW, ZERO TOLERANCJI DLA NIEAKCEPTOWALNEGO RYZYKA.
W 2020 roku kontynuowano realizację celów cząstkowych:
- zapewnienie wykonawcom profesjonalnie przygotowanych do realizacji zadań,
- funkcjonowanie jasnych reguł,
- zwiększenie świadomości pracowników spółki oraz wykonawców zewnętrznych i ich pracowników,
- zapewnienie wykonywania prac w sposób bezpieczny i prawidłowy,
- potwierdzenie odbycia szkolenia dla ściśle określonych miejsc,
- komunikowanie zagrożeń i szybka reakcja na nie.
W ramach procesu Zarządzania Bezpieczeństwem Wykonawców Zewnętrznych:
- w Strategii Bezpieczeństwa Osobistego i Procesowego Grupy ORLEN 2017-2021 znajdują się takie cele jak m.in.: usprawnienie systemu zarządzania kontraktorami oraz osiągnięcie zaangażowania kontraktorów na poziomie utożsamiania się z wizją współtworzenia bezpiecznego miejsca pracy, itp.,
- monitorowana jest wypadkowość wykonawców poprzez KPI obszaru bezpieczeństwa – szczegółowa analiza wypadków przy pracy kontraktorów oraz wskaźniki wypadkowości TRR,
- w ramach projektu Safety Plus wdrożono standard M2 Zarządzanie podwykonawcami,
- w Grupie ORLEN funkcjonuje standard bezpieczeństwa „Klasyfikacja oraz nadzór nad bezpieczeństwem firm zewnętrznych, znajdujących się w obrębie zakładu lub wykonujących usługi dla spółek Grupy ORLEN”,
- funkcjonuje system kontroli i audytów w zakresie bezpieczeństwa wykonywania prac i przygotowania do nich kontraktorów,
- ponadto realizowane są takie projekty m.in. jak Safety Meeting, Lessons Learned, Alerty Bezpieczeństwa w skali Grupy ORLEN, w PKN ORLEN funkcjonuje Centrum Szkoleniowe.
Ponadto wydawane są dla przedstawicieli Koncernu m.in. Raport Bezpieczeństwa Osobistego, Procesowego i Pożarowego Grupy ORLEN, w których znajduje się szczegółowa analiza wypadków przy pracy kontraktorów wraz z informacjami o podjętych działaniach zaradczych.
Dla PKN ORLEN prowadzona jest zakładka dla wykonawców na www.orlen.pl – Wykonawcy zewnętrzni - PKN ORLEN. Są tam zawarte aktualne informacje z obszaru bezpieczeństwa, wymagania, informacje o szkoleniach i programach motywujących, kampaniach informacyjnych – Zgłoś zagrożenie.
Kluczowe projekty w obszarzebezpieczeństwa i higieny pracy
Ponadto, w 2020 roku w PKN ORLEN utworzono Zespół ds. Przewozu Towarów Niebezpiecznych. Działania realizowane przez zespół mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami Umowy ADR (dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych) oraz Regulaminu RID stanowiącego Załącznik C do Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF), (dotyczącego międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych) realizowanych w spółce procesów składowania, magazynowania, przeładunków i transportowania towarów niebezpiecznych. Zespół weryfikuje prawidłowość przygotowania dokumentacji przewozowej, sprawdza uprawnienia kierowcy oraz dostosowanie do przepisów pojazdu, który został zadysponowany do przewozu towaru niebezpiecznego. Sprawdzeniu podlega kompletność i prawidłowość wyposażenia, które powinno znajdować się w pojeździe. Zespół prowadzi nadzór na prawidłowym składowaniem i oznakowaniem odpadów niebezpiecznych wytworzonych na instalacjach Zakładu Produkcyjnego w Płocku, Zakładów PTA i CCGT we Włocławku oraz na Terminalu Kolejowym w Płocku i Terminalach Paliw. Weryfikowane i aktualizowane są również obowiązujące w PKN ORLEN regulacje dotyczące obrotu towarami niebezpiecznymi. Zespół przygotowuje sprawozdanie roczne w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych, które zgodnie z przepisami składa do Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego (WITD). Do zadań Zespołu należy również organizacja i prowadzenie szkoleń pracowników z zakresu bezpieczeństwa operacji związanych towarami niebezpiecznymi. Na potrzeby komórek organizacyjnych PKN ORLEN został uruchomiony adres e-mail, na który są wysyłane pytania dotyczące obsługi materiałów niebezpiecznych w Grupie ORLEN.
Ciągłe doskonalenie sytemu zarządzania bezpieczeństwem pracy
W Grupie ORLEN prowadzone są różnokierunkowe działania na rzecz ciągłego doskonalenia obszaru zarządzania bezpieczeństwem pracy. Należą do nich m.in.: wyznaczanie i realizacja celów strategicznych na poziomie zarówno Grupy ORLEN, jak również indywidualnie dla poszczególnych spółek, monitorowanie KPI obszaru bezpieczeństwa pracy spółek i Koncernu, opracowywanie planów poprawy warunków BHP, wykonywanie corocznych analiz stanu BHP, realizacja działań na rzecz poprawy kultury bezpieczeństwa pracy pracowników i kontraktorów (m.in. Bezpieczny Remont”, „Bezpieczny Wykonawca”, „Bezpieczny ANWIL”, „Zgłoś Zagrożenie”, Programy Behaviour-Based Safety, „Dni Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Grupie ORLEN”, itp.), funkcjonowanie systemów kontroli i audytów zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych, rozbudowany system szkoleń pracowników i kontraktorów, systemy motywacyjne pracowników i kontraktorów (m.in. „Program Zachęt BHP”, konkursy „Orły Bezpieczeństwa”, „Dobre Praktyki Bezpieczeństwa Osobistego i Procesowego Grupy ORLEN, „Miliony roboczogodzin bez wypadku przy pracy pracownika i kontraktora w Grupie ORLEN”), realizację zaleceń pokontrolnych, działań zapobiegawczych i korygujących/korekcyjnych zidentyfikowanych w obszarze bezpieczeństwa pracy, wdrażanie dobry praktyk zidentyfikowanych w branży paliwowo-energetycznej.
W zakresie doskonalenia systemu zarządzania bezpieczeństwem prowadzone są konsultacje z doradcami zewnętrznymi oraz współpraca z uczelniami wyższymi. W 2020 roku przeprowadzono w wybranych spółkach m.in. konsultacje oraz szkolenia dotyczące Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy według normy ISO 45001:2018, natomiast PKN ORLEN kontynuował realizację strategii współpracy z uczelniami wyższymi.
Cele i zadania w obszarze bezpieczeństwa pracy realizowane są w spółkach Grupy ORLEN z uwzględnieniem „własnej” Służby BHP, przy wsparciu zasobów spółki ORLEN Eko lub z niewielkim outsourcingiem usług BHP w przypadku spółek o małym zatrudnieniu pracowników.
Prowadzona jest ciągła identyfikacja najlepszych stosowanych praktyk, poprzez wymianę doświadczeń pomiędzy spółkami Grupy ORLEN, jak również korzystanie z doświadczeń firm z branży ropy i gazu o światowym zasięgu. Wśród realizowanych projektów znajdują się System LOTO oraz System Wsparcia Pracowników.
System kontroli i audytów
W Grupie ORLEN przeprowadzane są systematyczne audyty wewnętrzne spółek. W 2020 roku zrealizowano 1 wizytę doradczą (audyt) oraz 4 reaudyty. Z uwagi na obowiązujące w Czechach i na Litwie ograniczenia podróży zagranicznych, zrezygnowano z realizacji części zaplanowanych wizyt doradczych w spółkach zagranicznych. W pozostałych spółkach zrealizowano wizyty zgodnie z przyjętym harmonogramem i reżimem sanitarnym.
Istotnym elementem audytów są tzw. Spacery Bezpieczeństwa („Safety Walks”), czyli przeglądy stanu bezpieczeństwa na wizytowanych obiektach. Wyniki ich oceny oraz spostrzeżenia stanowią podstawę opracowywania i realizacji „Planów działań korygujących i doskonalących”, „Planów Poprawy Stanu BHP”. Ponadto w spółkach przeprowadzane są audyty wewnętrzne, audyty jednostek certyfikujących oraz jednostek zajmujących się doradztwem w zakresie zarządzania ryzykiem. Zgodnie z opracowaną i przyjętą metodologią przeprowadzane są systematyczne audyty obszarów bezpieczeństwa wśród kontraktorów realizujących prace na rzecz Grupy ORLEN.
Współpraca PKN ORLEN z uczelniami wyższymi
Podjęto współpracę ze Szkołą Główną Służby Pożarniczej w Warszawie. Strony porozumienia deklarują współpracę polegającą na inicjowaniu i prowadzeniu wspólnych projektów dydaktycznych, badawczych i rozwojowych, wsparciu eksperckim i doradztwie technicznym w obszarze bezpieczeństwa pożarowego, chemicznego oraz bezpieczeństwa procesowego i wybranych elementów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Kontynuowano współpracę z Politechniką Łódzką (za pośrednictwem Centrum Edukacji w Płocku) w zakresie studiów podyplomowych „Bezpieczeństwo Procesów Przemysłowych”.
Ponadto w 2020 roku przeprowadzono IV edycję wykładów przedmiotu „Bezpieczeństwo Techniczne” w zakresie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych na kierunku Technologia Chemiczna. Była to kontynuacja zrealizowanego w latach 2017 - 2019 projektu Biura Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, Biura Techniki oraz Politechniki Warszawskiej, Filia w Płocku. Inicjatywa dotyczyła serii wykładów eksperckich, przeprowadzonych zgodnie z przyjętą przez PKN ORLEN S.A. ideą kształcenia przyszłej kadry inżynierskiej spółki w zakresie obszarów istotnych dla przemysłu przerobu ropy i energetyki.
System Wsparcia Pracowników stanowi program behawioralny, którego celem jest wzmocnienie zachowań bezpiecznych i eliminacja zachowań ryzykownych. Realizacja tego projektu stanowi jedno z wielokierunkowych działań na rzecz podniesienia kultury bezpieczeństwa Koncernu.
System Lockout - Tagout – LOTO - Lockout - jest to planowo prowadzone działanie, które obejmuje odłączanie energii zasilającej od urządzeń przemysłowych i maszyn na czas wykonywania na nich prac konserwacyjnych lub naprawczych. Lockout chroni pracowników przed ponownym włączeniem urządzenia, dopóki nie zostanie zdjęty. Tagout to zawieszka (tag) informująca i ostrzegająca, że dane urządzenie jest zablokowane na czas przeglądu i nie może być załączone, dopóki zawieszka nie zostanie zdjęta. Wdrażany w celu wyeliminowania przypadkowego i niekontrolowanego załączenia maszyn lub uwolnienia niebezpiecznych energii podczas trwania / wykonywania prac eksploatacyjnych, inwestycyjnych i remontowych oraz pracach serwisowo-konserwacyjnych tak, aby zapobiec wypadkom i zdarzeniom wynikającym z nieoczekiwanego uruchomienia lub ponownego zasilenia energią maszyn, urządzeń lub instalacji.
W Grupie ORLEN przeprowadzany jest konkurs Dobre Praktyki Bezpieczeństwa Osobistego i Procesowego (dawniej Konkurs Dobre Praktyki BHP), dedykowany spółkom Grupy ORLEN. Celem konkursu jest szerzenie dobrych praktyk w bezpieczeństwie, które promują pragmatyczne i nowoczesne podejście do bezpieczeństwa, a w tym m.in. wszelkie rozwiązania techniczne, jakościowe, proefektywnościowe, komunikacyjne, organizacyjne i infrastrukturalne pomagając tym samym doskonalić i usprawniać elementy zarządzania bezpieczeństwem pracy jak również podnosić motywację pracowników. Udział w konkursie daje możliwość wymiany wiedzy i doświadczeń w zakresie kształtowania kultury bezpieczeństwa pomiędzy spółkami Grupy ORLEN. Ponadto realizowany jest konkurs „Miliony roboczogodzin bez wypadku przy pracy pracownika i kontraktora w Grupie ORLEN”, również stworzony dla spółek Grupy ORLEN. W tym przypadku celem konkursu jest promowanie bezwypadkowej pracy. W 2020 roku odbyły się VIII edycja konkursu „Dobre Praktyki Bezpieczeństwa Osobistego i Procesowego” oraz VI edycja „Miliony roboczogodzin bez wypadku przy pracy pracownika i kontraktora w Grupie ORLEN”.
W 2020 roku realizowane były prace na rzecz utrzymywania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w oparciu o standard OSHA 1910.119. System zakłada jeszcze skuteczniejszą realizację działań w obszarze doskonałości operacyjnej poprzez zapewnienie bezpieczeństwa technicznego instalacji procesowych, magazynowych i pomocniczych, a tym samym zapobieganie wystąpieniu wszelkich niepożądanych zdarzeń mogących potencjalnie wpłynąć na bezpieczeństwo pracowników lub prowadzonych procesów.
W ramach utrzymywania i doskonalenia Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym (SZBP) w spółce, zgodnie z ustaleniami cyklu Deminga wymagana jest realizacja działań dotyczących:
- weryfikacji istniejącego stanu;
- przeprowadzenia sprawdzenia kompletności istniejących regulacji/zarządzeń wewnętrznych oraz opracowania i wdrożenia nowych regulacji/ zarządzeń;
- potwierdzenia pełnego wdrożenia poszczególnych elementów systemu;
- realizacji wymogów systemu w oparciu o regulacje/ zarządzenia i doskonalenia w niezbędnym zakresie.
Cykl Deminga
Weryfikacji podlega spełnienie przez spółkę wymogów 14 elementów Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w zakresie istniejących uregulowań, którymi dany element został wdrożony.
- kultura bezpieczeństwa, czyli kształtowanie bezpieczeństwa oraz przywództwo w bezpieczeństwie w spółce poprzez decyzje i działania kadry kierowniczej ukierunkowane na zapewnienie jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa pracownikom i prowadzonych procesów.
- przywództwo w bezpieczeństwie, czyli niezmiennie kluczowy aspekt w kształtowaniu systemu i kultury bezpieczeństwa – silne, nowoczesne przywództwo oraz rola, jaką odgrywa kadra kierownicza firmy, wpływająca na postawy i codzienne działania operacyjne wespół z wysoko kwalifikowanymi załogami.
- obowiązki i kompetencje pracowników, czyli określenie, na wszystkich poziomach organizacji, obowiązków pracowników odpowiedzialnych za działania na wypadek awarii przemysłowej, a także środki podjęte w celu uświadomienia potrzeby ciągłego doskonalenia i zapobiegania, realizowane poprzez między innymi określenie programów szkoleniowych oraz zapewnienia szkoleń dla pracowników odpowiedzialnych za działania proaktywne i zapobiegawcze oraz na wypadek awarii przemysłowej na wszystkich poziomach organizacji, a także dla innych osób pracujących w zakładzie, w tym podwykonawców.
- informacje dotyczące bezpieczeństwa procesowego, które są wiedzą potrzebną do określenia i realizacji zadań służących do osiągania celów organizacji, dlatego muszą być aktualne i dostępne, aby być pomocą w podejmowaniu różnych decyzji.
- mechanizmy, czyli określenie funkcjonowania mechanizmów umożliwiających systematyczną analizę zagrożeń poważną awarią przemysłową oraz prawdopodobieństwo jej wystąpienia a w konsekwencji ryzyka jej wystąpienia i uniknięcia.
- projektowanie w oparciu o standardy i wytyczne na wszystkich etapach życia instalacji, z uwzględnieniem możliwości i sposobów zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia awaryjnego.
- instrukcje i procedury, czyli określenie instrukcji bezpiecznego funkcjonowania instalacji, w których znajdują się substancje niebezpieczne, przewidziane dla normalnej eksploatacji instalacji, konserwacji i czasowych przerw w ruchu, a także instrukcje sposobu postępowania w razie konieczności dokonania zmian w procesie przemysłowym.
- nadzór nad integralnością mechaniczną, czyli stałe monitorowanie stanu technicznego aparatów i urządzeń dokonywane na drodze okresowych inspekcji, przeglądów oraz prób zgodnie z wymaganiami prawnymi, normami i standardami branżowymi.
- praktyki bezpiecznej pracy, czyli realizacja prac w obrębie instalacji z zachowaniem najwyższych standardów i wymagań celem zapewnienia bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy, ciągłości prowadzonych procesów technologicznych i zapobiegania zdarzeniom awaryjnym.
- zarządzanie zmianami i projektami, czyli systemowe postępowanie w razie konieczności dokonania zmian w procesie przemysłowym, aby zidentyfikować, czy i w jaki sposób planowane zmiany mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo procesowe.
- zarządzanie kontraktorami, czyli dokonanie i przestrzeganie ustaleń dotyczących bezpiecznego wykonywania prac na terenie PKN ORLEN przez pracowników tak, aby zagwarantowane było, jak najwyższe bezpieczeństwo na każdym etapie jej wykonywania.
- reagowanie na awarie, czyli określenie konieczności prowadzenia, z uwzględnieniem najlepszych dostępnych praktyk, monitoringu funkcjonowania instalacji, w których znajdują się substancje niebezpieczne, umożliwiającego podejmowanie działań korekcyjnych (korygujących) w przypadku wystąpienia zjawisk stanowiących odstępstwo od normalnej eksploatacji instalacji, w tym związanych ze zużyciem instalacji i korozją jej elementów.
- analizy, czyli prowadzenie systematycznej oceny zaistniałych zdarzeń awaryjnych i wykorzystywania nauki z zaistniałych zdarzeń awaryjnych mających miejsce zarówno w Grupie ORLEN, jak i na świecie, w tym określenie mechanizmów prowokujących konieczność i obowiązek takiej nauki (lessons learned).
- audytowanie i ocena zgodności, czyli systematyczna ocena i weryfikacja zgodności z wymaganiami systemu bezpieczeństwa procesowego oraz analiza jednego z podstawowych dokumentów (a jednocześnie systemowych zadań do realizacji podstawowego celu, jakim jest zapobieganie, prewencja i proaktywność), czyli „Programu Zapobiegania Awariom" oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem, prowadzona z punktu widzenia ich aktualności i skuteczności ze wskazaniem sposobu jej dokumentowania i zatwierdzania, a także wewnętrznych planów operacyjno-ratowniczych, które są wymagane dla zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka, analiza zdarzeń wypadkowych
W spółkach Grupy ORLEN prowadzona jest bieżąca identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka oraz analiza zdarzeń wypadkowych. Przedmiotowy proces realizowany jest w zakresie opracowywania i aktualizacji Oceny Ryzyka Zawodowego dla poszczególnych stanowisk pracy pracowników, wykonywania badań środowiska pracy, identyfikowania zagrożeń w instrukcjach wykonywania prac oraz monitorowania warunków pracy. Istotnym aspektem tego procesu jest realizacja w spółkach programów Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy. Narzędzie wspierające proces stanowi system kontroli, audytów, przeglądów stanowisk pracy i Safety Walks. W spółkach Koncernu funkcjonują schematy postępowań pozwalające pracownikom i kontraktorom na odstąpienie od wykonywania pracy w przypadku zidentyfikowania możliwości stwarzającej zagrożenie dla ich zdrowia i życia. Sformułowane wnioski w ramach procesu identyfikacji zagrożeń, oceny ryzyka oraz analizy zdarzeń wypadkowych stanowią dane wykorzystywane do ciągłego doskonalenia systemu bezpieczeństwa pracy Grupy ORLEN.
Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy w PKN ORLEN – Program Zachęt BHP
Program Zachęt BHP stanowi formę systemu motywacyjnego dla pracowników spółki. Jego składową stanowi konkurs „Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy”. Polega on na zgłaszaniu przez pracowników lub przez ich przełożonego zagrożeń bezpieczeństwa pracy oraz przewidywanych działań naprawczych w elektronicznym systemie spółki. Dla najlepszych zgłoszeń przewidziane są nagrody.
W spółkach Grupy ORLEN funkcjonują zorganizowane systemy eliminowania zgłoszonych i zidentyfikowanych zagrożeń, zaś sformułowane w ich zakresie wnioski są uwzględniane m.in. w Planach Poprawy Warunków Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Weryfikacja realizacji działań zapobiegawczych oraz korygująco-korekcyjnych prowadzona jest z wykorzystaniem funkcjonujących systemów kontroli, audytów, przeglądów stanowisk pracy i Safety Walks.
Dla obszaru pracy kontraktorów przedmiotowy proces prowadzony jest przez m.in. funkcjonujący system wydawania pisemnych zezwoleń i szkoleń, w tym z zakresu zagrożeń, stworzony dla pracowników firm zewnętrznych oraz opracowywanie przez wykonawców Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania Robót. W części spółek Grupy ORLEN uruchomiono również system Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy dla Wykonawców.
Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy dla Wykonawców w PKN ORLEN
System jest przeznaczony dla pracowników firm zewnętrznych. Każda osoba, która zidentyfikuje zagrożenie bezpieczeństwa pracy może je zgłosić wysyłając SMS pod wskazany numer telefonu.
Analiza wypadków przy pracy metodą „drzewa zdarzeń”
Jednolita metodologia dotycząca sposobu przeprowadzenia analizy wypadków przy pracy zaistniałych w spółkach Grupy ORLEN. Stanowi ona graf prezentujący ciąg informacji dotyczący zdarzenia, jego przyczyn i skutków oraz decyzji podjętych w aspekcie sformułowanych wniosków.
Graf analizy wypadków metodą „drzewa zdarzeń”
Safety Meeting
Elementem wciąż doskonalonym i koniecznym do dalszego rozwijania w skali Grupy ORLEN są interdyscyplinarne spotkania przedstawicieli obszarów bezpieczeństwa osobistego, procesowego i pożarowego, Biura Techniki oraz innych obszarów organizacji, w ramach tzw. „Safety Meeting. W zakresie Safety Meeting analizowane są zdarzenia awaryjne, które zaistniały w Grupie ORLEN, tj. identyfikowane przyczyny zdarzeń oraz zbierane informacje o ich skutkach. Na podstawie zebranych informacji i dostępnych materiałów źródłowych jak np. Raporty z Zespołów Awaryjnych/ Technicznych i niezawodnościowych (wyjaśniających) formułowane są różnego rodzaju działania, które następnie adresowane są do właściwych obszarów spółek Grupy ORLEN. Celem tej aktywności jest wyciągnięcia wniosków oraz zminimalizowanie ryzyka wystąpienia podobnych zdarzeń w przyszłości. Wszelkie informacje analizowane podczas spotkań są zbierane w wewnętrznej bazie danych PKN ORLEN.
Medycyna Pracy w Grupie ORLEN
W spółkach Grupy ORLEN zapewniono dostęp pracownikom do podstawowej opieki medycznej. W jej ramach realizowane są świadczenia z zakresu medycyny pracy, w tym badania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami w godzinach pracy i na koszt pracodawcy. Prowadzone jest orzecznictwo lekarskie i ocena możliwości wykonywania pracy, monitorowanie stanu zdrowia pracowników zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, wykonywanie badań umożliwiających diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą. Lekarz Medycyny Pracy bierze udział w procesie identyfikacji zagrożeń występujących na stanowiskach pracy w ramach opracowywanej i aktualizowanej Oceny Ryzyka Zawodowego. Ponadto bierze udział w posiedzeniach Komisji Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz konsultuje wyposażenie apteczek do udzielania pierwszej pomocy. W niektórych przypadkach przedmiot zadań jest rozszerzony o dodatkowe świadczenia np. udzielanie porad w zakresie psychologii pracy. Dla stanowisk pracy wykonywane są badania środowiska pracy. Ponadto w spółkach realizowane są dodatkowe akcje i inicjatywy w ramach profilaktyki zdrowotnej pracowników takie jak: szczepienia ochronne, pakiety badań profilaktycznych w ramach programu „Bezpieczny ANWIL na zdrowie” (np. TSH, USG jamy brzusznej, doppler tętnic kończyn dolnych), „Program Energ(i)a dla Zdrowia”, programy wczesnego wykrywania chorób (m.in. wieńcowej, naczyń obwodowych), badania densytometryczne, badanie słuchu, badanie kości, mammografia, badania USD dla dzieci pracowników, program badawczy dotyczący wpływu środowiska pracy na zdrowie, dofinansowanie do okularów korekcyjnych dla pracowników.
Dodatkowo pracownicy Grupy ORLEN i ich rodziny mogą skorzystać z oferty dodatkowych pakietów świadczeń zdrowotnych.
Udział pracowników, konsultacje i komunikacja w obszarze BHP
W Grupie ORLEN (PKN ORLEN, ORLEN Laboratorium, Basell Orlen Polyolefins, ANWIL, ORLEN OIL, ORLEN Południe, ORLEN Serwis, ORLEN Ochrona, IKS Solino, ORLEN KolTrans, ORLEN Eko, ORLEN Centrum Usług Korporacyjnych, ORLEN Centrum Serwisowe, ORLEN Administracja, spółki Grupy Energa – te w których jest wymagane) prowadzone są Komisje Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. W skład Komisji BHP wchodzą w równych częściach przedstawiciele pracodawcy, w tym lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, i przedstawiciele Związków Zawodowych, w tym Zakładowy Społeczny Inspektor Pracy.
Do wybranych zadań w/w komisji należy:
- opiniowanie projektów zmian w organizacji i wyposażeniu stanowisk pracy;
- analizowanie wniosków z oceny ryzyka zawodowego;
- opiniowanie standardów dotyczących wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego;
- przegląd okresowej oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy;
- opiniowanie środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym;
- wypracowanie wniosków oraz opiniowanie Planu Poprawy Warunków Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, dokonanie oceny jego realizacji.
Przedmiotowe komisje są realizowane cyklicznie, nie rzadziej niż raz na kwartał. Ponadto w spółkach z Grupy ORLEN Unipetrol, ORLEN Lietuva, ORLEN Baltics Retail są przeprowadzane komisje/komitety o analogicznym zakresie tematycznym.
W zakresie konsultacji zagadnień związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w spółkach Grupy ORLEN pracownicy są reprezentowani przez Przedstawicieli Pracowników oraz Związki Zawodowe. Przedstawiciele Pracowników i Związki Zawodowe stanowią stronę w procesie konsultacji aspektów związanych z bezpieczeństwem pracy, m.in. opracowań i aktualizacji Oceny Ryzyka Zawodowego, tabeli norm przydziału odzieży ochronnej i obuwia ochronnego, przydziału posiłków profilaktycznych i napojów, ustaleniu zakresu podstawowej opieki medycznej pracowników, wyznaczeniu rozwiązań mających na celu poprawę bezpieczeństwa pracy. Uczestniczą w Komisjach Bezpieczeństwa i Higieny Pracy.
W Grupie ORLEN zapewniono dostęp do informacji dotyczących obszaru bezpieczeństwa pracy. Przedmiotowy aspekt jest realizowany za pośrednictwem wewnętrznego systemu komunikacji spółek, w tym intranetu PKN ORLEN, dostępnego dla pracowników spółek Grupy ORLEN. Inną formą ich popularyzacji są Dni Bezpieczeństwa Pracy wraz „tematami miesiąca”, alerty bezpieczeństwa, czy specjalne programy dla pracowników tj. System Wsparcia Pracowników.
Pracownicy biorą udział w współtworzeniu i doskonaleniu bezpieczeństwa pracy poprzez swoje zaangażowanie w ramach systemów Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa Pracy.
W PKN ORLEN i ORLEN Unipetrol RPA funkcjonują Centra Szkoleniowe.
Centrum Szkoleniowe PKN ORLEN
Jest to koncepcja szkolenia pracowników firm zewnętrznych, realizujących prace na terenie zakładów produkcyjnych spółki, jak i nowozatrudnionych pracowników obszaru produkcji. Obejmuje ona również przeprowadzanie szczegółowej weryfikacji wiedzy teoretycznej i praktycznej w zakresie czterech bloków tematycznych: BHP, mechanika, elektryka oraz z zagrożeń lokalnych występujących na terenie instalacji produkcyjnych PKN ORLEN. Weryfikacji praktycznej podlega wiedza i umiejętności z zakresu branży mechanicznej oraz elektrycznej. Analogiczna inicjatywa, kierowana do pracowników, została wdrożona w ORLEN Unipetrol RPA.
W wybranych spółkach Grupy ORLEN funkcjonują systemy oceny jakości w/w szkoleń w ramach realizowanych procedur oceny szkoleń lub oceny dostawcy usług.
Promocjazdrowego stylu życia
Dni Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia Grupy ORLEN
Dni Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia w Grupie ORLEN stanowią corocznie realizowaną inicjatywę, popularyzującą tematykę bezpieczeństwa pracy i promującą zdrowy styl życia wśród pracowników i kontraktorów, a także klientów stacji paliw ORLEN. Każda kolejna edycja tego projektu, a wraz z nią zaplanowane działania to niepowtarzalna okazja zarówno dla pracowników spółek Grupy ORLEN, jak i dla wykonawców zewnętrznych do wzięcia udziału w aktywnościach utrwalających i weryfikujących wiedzę oraz umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Dni Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia corocznie ogłaszane są przez Dyrektora Biura Bezpieczeństwa i Higieny Pracy PKN ORLEN dla wszystkich spółek Grupy ORLEN w tym samym terminie realizacji. Natomiast każda ze spółek planuje indywidualnie program wydarzenia, spójny z jego ogłoszoną tematyką. Uczestnicy kolejnych edycji Dni Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia w Grupie ORLEN mają okazję odwiedzić m.in. miasteczka „Świadomego Kierowcy”, stoiska medyczne, symulatory VR, strefy gier i konkursów BHP, prezentacje wystawców z branży BHP oraz przedstawicieli spółek Grupy ORLEN.
W 2020 roku formuła wydarzenia została zmieniona i dostosowana do sytuacji związanej z pandemią COVID-19. W trosce o bezpieczeństwo pracowników aktywności zostały przeniesione w wirtualną rzeczywistość, gdzie przy zachowaniu pełnego bezpieczeństwa użytkowników można było zweryfikować i utrwalić swoją wiedzę w dziedzinie BHP uczestnicząc w zaproponowanych webinarach, filmach edukacyjnych i wykładach on-line. Pracownicy mogli dowiedzieć się m.in. jak samodzielnie poradzić sobie z bólem kręgosłupa, w jaki sposób zachować sprawność fizyczną podczas pracy zdalnej, jak radzić sobie z negatywnymi emocjami oraz jak budować odporność w czasie pandemii. W formie video udostępnione zostały także porady dietetyka klinicznego, skierowane głównie do pracowników produkcji. W krótkiej i przystępnej formie ekspert opowiadał o zasadach prawidłowego żywienia w przypadku funkcjonowania organizmu w trybie pracy zmianowej, zasadach zdrowego odżywiania się oraz o chorobach dietozależnych.
Zapobieganie i łagodzenie wpływów na bezpieczeństwo i higienę pracy bezpośrednio związanych z relacjami biznesowymi
W Koncernie funkcjonuje standard bezpieczeństwa „Klasyfikacja oraz nadzór nad bezpieczeństwem firm zewnętrznych, znajdujących się w obrębie zakładu lub wykonujących usługi dla spółek Grupy ORLEN”. Realizacja przedmiotowego standardu polega na dokonywaniu okresowej kontroli firm zewnętrznych sklasyfikowanych w trzech kategoriach:
- firmy o znaczeniu strategicznym, mające znaczący wpływ na bezpośrednie funkcjonowanie i podstawową działalność spółki oraz jej infrastrukturę krytyczną – grupa A;
- firmy świadczące usługi kontraktorskie i wykonawcze, np. bieżącego utrzymania ruchu i realizujące mniejsze zadania inwestycyjne, mające wpływ na bezpośrednie funkcjonowanie PKN ORLEN oraz spółki Grupy ORLEN znajdujące się na terenie należącym do PKN ORLEN, które nie mają znaczenia strategicznego, firmy wykonują prace szczególnie niebezpieczne na terenach należących do PKN ORLEN i/lub zajmują się odbiorem, magazynowaniem i transportem substancji niebezpiecznych produkowanych przez spółkę – grupa B,
- firmy realizujące procesy pomocnicze lub wspierające, nie wpływające bezpośrednio na funkcjonowanie spółki, pełniące role pośrednie przy realizacji procesów, działające jako podwykonawcy dla firm zewnętrznych o znaczeniu strategicznym lub realizujących prace utrzymania ruchu, nie zajmujące się pracami na czynnych instalacjach produkcyjnych – grupa C.
Firmy zewnętrzne należące do grupy:
- „A” poddawane są audytom nie rzadziej niż raz do roku;
- „B” są kontrolowane metodą próbkowania nie rzadziej niż raz na 3 lata;
- „C” nie są poddawane audytom, natomiast mogą być audytowane na wniosek Dyrektora Biura Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, PKN ORLEN.
W ramach przedmiotowego procesu wykonywana jest kompleksowa kontrola w zakresie m.in.: funkcjonujących w firmie certyfikowanych systemów zarządzania bezpieczeństwem, zarządzania ryzykiem i zagrożeniami, identyfikacji wypadków i zdarzeń kryzysowych, realizowanych programów zgłaszania zagrożeń i ich minimalizacji, obszaru budowania i doskonalenia kultury bezpieczeństwa pracy, zarządzania zachowaniami, organizacji pracy, bezpieczeństwa pożarowego, procesowego i technicznego.
Ponadto w spółkach Grupy ORLEN dokonywana jest cykliczna ocena dostawców, pod względem bezpieczeństwa realizacji prac.
Pozostałe przedsięwzięciarealizowane w obszarze bezpieczeństwa pracy
Podstawowym zadaniem Zakładowej Straży Pożarnej jest prowadzenie działań ratowniczo – gaśniczych na terenie obiektów PKN ORLEN, jak również na terenie całego kraju w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego i Systemu Pomocy w Transporcie Materiałów Niebezpiecznych (SPOT).
Realizuje także nadzór nad przygotowaniem obiektów spółki do prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych. Zakładowa Straż Pożarna prowadzi również działania ratownictwa chemicznego, technicznego, wykonuje prace uszczelniające, zapewnia posterunki asekuracyjne w czasie awaryjnych stanów instalacji i podczas prowadzenia prac pożarowo niebezpiecznych na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku oraz realizuje zadania z zakresu prewencji przeciwpożarowej. Strażacy są wyspecjalizowani w gaszeniu pożarów w przemyśle rafineryjnym i petrochemicznym, prowadzenia działań ratowniczych związanych z awariami chemicznymi oraz prowadzeniu działań w zakresie ratownictwa wodnego, technicznego, przedmedycznego i wysokościowego. Od kilku lat aktywnie współpracują ze strażami pożarnymi działającymi w ramach Grupy ORLEN, podejmując działania na rzecz bezpieczeństwa w zakresie operacyjnym i prewencyjnym. Strażacy wyposażeni są między innymi w ponad 20 specjalistycznych samochodów gaśniczych, ratowniczych, wysokowydajne pompy i działka gaśnicze, łodzie ratownicze oraz specjalistyczny sprzęt ochronny zapewniający bezpieczeństwo pracowników. W 2020 roku zrealizowano działania w ramach doskonalenia i rozwoju obszaru bezpieczeństwa pożarowego Grupy ORLEN. Pracownicy Zakładowej Straży Pożarnej PKN ORLEN odbyli specjalistyczne kursy i szkolenia w zakresie m.in. prewencji, ratownictwa wysokościowego, wodno – nurkowego oraz dla operatorów bezzałogowych statków powietrznych (dronów).
Ćwiczenia pracowników i służb ratowniczo-gaśniczych
W spółkach Grupy ORLEN przeprowadzane są systematycznie ćwiczenia na wypadek zaistnienia zdarzenia awaryjnego. Dzięki tym działaniom pracownicy wiedzą jak zachować się w sytuacji zagrożenia. Są one również okazją do doskonalenia współpracy z państwowymi podmiotami ratowniczymi, zmierzającej do minimalizacji potencjalnych skutków awarii.
Rozwój obszaru Bezpieczeństwa Pożarowego Grupy ORLEN
1 marca 2020 roku objęto systemem zarządzania segmentowego Zakładowe Straże Pożarne Grupy ORLEN. Stanowią one 9 jednostek zlokalizowanych w Płocku, Włocławku, Trzebini, Jedliczach, Możejkach, Litvinov, Neratovicach, Pardubicach i w Kolinie. W ramach procesu zainicjowano i zrealizowano szereg działań mających na celu wewnętrzną unifikację obszaru ochrony przeciwpożarowej.
Monitorowanie integralności majątku produkcyjnego i program utrzymania ruchu
Podstawą zachowania integralności środków trwałych są terminowe czynności inspekcyjno–dozorowe. Wykonywane są w trakcie zaplanowanych postojów remontowych i technologicznych w oparciu o wieloletni harmonogram. Programem określającym między innymi terminy wykonania testów i sprawdzeń funkcjonalności objęte są również automatyczne układy sterowania i zabezpieczeń. Równocześnie, we współpracy i pod nadzorem Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), prowadzone jest wdrażanie programu RBI (Risk Based Inspection) dla obiektów w Płocku. Wartością dodaną programu jest ciągłe zwiększanie dostępności i bezpieczeństwa instalacji przy zachowaniu integralności majątku produkcyjnego. Dodatkowo funkcjonuje program Autonomicznego Utrzymania Ruchu (AUR) dzięki któremu możliwe jest zapewnienie wyższego poziomu niezawodności i bezpieczeństwa instalacji produkcyjnych.
Działania w zakresie przeciwdziałania pandemii COVID-19
W obszarze bezpieczeństwa pracy pracowników i kontraktorów Grupy ORLEN opracowano i zaimplementowano szereg procedur oraz materiałów informacyjnych w zakresie dotyczącym przeciwdziałania pandemii COVID-19. Przygotowano i przekazano „Zalecenia dla Wykonawców dotyczące przeciwdziałania ryzyka zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2”. Współpracowano w zakresie działań profilaktycznych realizowanych w obszarze Stacji Paliw. Uczestniczono w projekcie budowy Szpitali Tymczasowych w Płocku i Ostrołęce. W ramach współpracy Zakładowych Staży Pożarnych funkcjonujących w Grupie ORLEN opracowano kompleksową procedurę postępowania w warunkach pandemii. Zakładowa Straż Pożarna PKN ORLEN przeprowadziła również szereg prac specjalistycznych związanych z działaniami prewencyjnymi.
Efekty zrealizowanych działań w obszarze bezpieczeństwa Grupy ORLEN zostały docenione przez niezależne gremia eksperckie.
ANWIL laureatem konkursu „Pracodawca – Organizator Pracy Bezpiecznej”
Spółka wygrała 27. edycję konkursu organizowanego przez Główny Inspektorat Pracy na szczeblu regionalnym. ANWIL oceniany był w kategorii zakładów pracy zatrudniających powyżej 249 osób. Celem konkursu jest promowanie pracodawców, którzy organizują pracę w sposób zapewniający wysoki poziom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników oraz przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym dotyczących legalności zatrudnienia. Konkurs buduje pozytywny wizerunek pracodawcy, dbającego o systematyczną poprawę stanu BHP.
Srebrne Karty Lidera Bezpiecznej Pracy na lata 2021-2022 dla ORLEN Laboratorium oraz ORLEN Upstream przyznane przez Forum Liderów Bezpiecznej Pracy działające przy Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym (CIOP-PIB) w Warszawie
Karty zostały przyznane dzięki uzyskanym wynikom w zakresie poprawy warunków pracy oraz bezpieczeństwa i ochrony człowieka w środowisku pracy. Jest to krajowe wyróżnienie dla członków Forum Liderów Bezpiecznej Pracy za szczególnie aktywne i skuteczne działania w zakresie bezpieczeństwa pracy.
PKN ORLEN otrzymał nagrodę w konkursie European Responsible Care Awards organizowanym przez Europejską Radę Przemysłu Chemicznego (CEFIC)
Nagrody zostały przyznane za inspirujące i skuteczne inicjatywy, które zaoferowali Realizatorzy Programu Responsible Care w całej Europie jako wsparcie w czasie kryzysu związanego z koronawirusem. PKN ORLEN otrzymał nagrodę w kategorii „Ulepszanie i przekształcanie linii produkcyjnych” za produkcję płynu do dezynfekcji rąk w Zakładzie Produkcyjnym ORLEN OIL w Jedliczu.
Główne wskaźniki efektywnościw obszarze zagadnień obszaru bezpieczeństwa osobistego
Wskaźnik Wypadkowości TRR
|
Wskaźnik Wypadkowości TRR (Total Recordable Rate1) |
j.m. |
2020 |
2019 |
|
Grupa ORLEN |
[liczba] |
0,72* |
0,90 |
1) ang. Total Recordable Rate = międzynarodowy wskaźnik wypadkowości w przedsiębiorstwach: (ilość wypadków przy pracy pracowników i kontraktorów dla których odnotowano absencję chorobową w danym okresie / liczbę roboczogodzin przepracowanych przez pracowników i kontraktorów w tym okresie) x 1 000 000.
*Od 1 maja 2020 roku do zakresu danych Wskaźnika Wypadkowości TRR pracowników2) zostały włączone dane dotyczące liczby wypadków przy pracy pracowników Grupy Energa. Stąd w 2020 roku Grupa ORLEN uzyskała wynik Wskaźnika Wypadkowości TRR pracowników równy 1,66. W stosunku do 2019 roku odnotowano wzrost wartości tego wskaźnika, który wynosił wówczas 1,29. Ze względu, iż w 2020 roku Grupa Energa nie prowadziła sprawozdawczości w zakresie danych składowych Całkowitego Wskaźnika Wypadkowości TRR dotyczących kontraktorów, przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych Grupy Energa będzie raportowany od 2021 roku.
2) Wskaźnik Wypadkowości TRR pracowników = (ilość wypadków przy pracy pracowników, dla których odnotowano absencję chorobową w danym okresie / liczbę roboczogodzin przepracowanych przez pracowników w tym okresie) x 1 000 000.
W celu stałego zwiększania efektywności działań w obszarze kultury bezpiecznej pracy w Grupie ORLEN funkcjonuje Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa (WKB), który jest oparty o reaktywny wskaźnik wypadkowości TRR oraz proaktywny element w postaci zarządzania zgłaszanymi zagrożeniami bezpieczeństwa pracy. Pozwala on na monitorowanie wypadkowości i proaktywnych działań w postaci systemów zgłaszania zagrożeń bezpieczeństwa pracy eliminujących u źródła możliwość zaistnienia wypadków.
Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa
|
Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa |
j.m. |
2020 |
2019 |
|
Grupa ORLEN |
% |
100** |
100 |
Wskaźnik Kultury Bezpieczeństawa jest liczony jak suma:
- iloczynu wartości procentowej realizacji celu dla całkowitego wskaźnika wypadkowości TRR (wskaźnika wypadkowości TRR spółki z kontraktorami) osiągniętej przez daną spółkę oraz wartości 0,7 (wagi poziomu wypadkowości w WKB),
- iloczynu wartości procentowej realizacji celu dla wskaźnika zgłaszania i realizacji zagrożeń WZZ osiągniętej przez daną spółkę oraz wartości 0,3 (wagi poziomu zgłaszania zagrożeń w WKB).
**Ze względu, iż w 2020 roku Grupa ENERGA nie prowadziła sprawozdawczości w zakresie danych składowych Wskaźnika Kultury Bezpieczeństwa, tj. dotyczących kontraktorów oraz informacji w zakresie Zgłoszeń Zagrożeń Bezpieczeństwa Pracy, przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych Grupy ENERGA będzie raportowany od 2021 roku.
Wypadki przy pracy pracowników i kontraktorów Grupy ORLEN
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
|||
|
2020 |
2019 |
|||
|
Kobiety |
Mężczyźni |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
Łączna ilość wypadków przy pracy pracowników4) |
4 |
78 |
7 |
41 |
|
Łączna ilość wypadków przy pracy kontraktorów5) |
6 |
17 |
16 |
17 |
|
Łączna ilość wypadków przy pracy pracowników |
10 |
95 |
23 |
58 |
W 2020 roku odnotowano wzrost liczby wypadków przy pracy pracowników Grupy ORLEN ze względu na włączenie z dniem 1 maja 2020 roku do zakresu danych liczby wypadków przy pracy pracowników Grupy ENERGA (35 wypadków przy pracy pracowników).
|
REGIONY6) |
Grupa ORLEN |
|||||||||
|
2020 |
2019 |
|||||||||
|
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
Łączna ilość wypadków przy pracy pracowników4) |
63 |
15 |
4 |
0 |
0 |
33 |
13 |
0 |
2 |
0 |
|
Łączna ilość wypadków przy pracy kontraktorów5) |
17 |
6 |
0 |
0 |
0 |
28 |
4 |
0 |
1 |
0 |
|
Łączna ilość wypadków przy pracy pracowników |
80 |
21 |
4 |
0 |
0 |
61 |
17 |
0 |
3 |
0 |
4) Liczba uznanych wypadków przy pracy pracowników spółek Grupy ORLEN przez pracodawcę, które były bezpośrednią przyczyną wystawienia zwolnienia lekarskiego.
5) Liczba uznanych wypadków przy pracy pracowników firm zewnętrznych spółek Grupy ORLEN wykonujących pracę na jej rzecz i na terenie należącym lub dzierżawionym przez spółkę koncernu, które były bezpośrednią przyczyną wystawienia zwolnienia lekarskiego. W myśl definicji kontraktorami są również pracownicy Stacji Paliw PKN ORLEN.
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa.
Wszystkie wypadki przy pracy kontraktorów Grupy ORLEN odnotowane w 2020 roku stanowią wyłącznie wypadki przy pracy o charakterze lekkim, podobnie jak w 2019 roku. W 2020 roku oraz w 2019 roku w Koncernie nie odnotowano zbiorowych wypadków przy pracy kontraktorów
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
|||
|
2020 |
2019 |
|||
|
Kobiety |
Mężczyźni |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
Liczba śmiertelnych wypadków przy pracy pracowników |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Liczba lekkich wypadków przy pracy pracowników |
4 |
78 |
7 |
41 |
|
Łączna liczba wypadków przy pracy pracowników |
4 |
78 |
7 |
41 |
|
REGIONY6) |
Grupa ORLEN |
|||||||||
|
2020 |
2019 |
|||||||||
|
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
Liczba śmiertelnych wypadków przy pracy pracowników |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Liczba lekkich wypadków przy pracy pracowników |
63 |
15 |
4 |
0 |
0 |
33 |
13 |
0 |
2 |
0 |
|
Łączna liczba wypadków przy pracy pracowników |
63 |
15 |
4 |
0 |
0 |
33 |
13 |
0 |
2 |
0 |
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa
Wszystkie wypadki przy pracy pracowników Grupy ORLEN odnotowane w 2020 roku stanowią wyłącznie wypadki przy pracy o charakterze lekkim, podobnie jak w 2019 roku. W 2020 roku w koncernie odnotowano 1 zbiorowy wypadek przy pracy (Grupa ORLEN Unipetrol), natomiast w 2019 roku nie odnotowano żadnego takiego przypadku.
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
|||
|
2020 |
2019 |
|||
|
Kobiety |
Mężczyźni |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
Liczba śmiertelnych wypadków przy pracy kontraktorów |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Liczba lekkich wypadków przy pracy kontraktorów |
6 |
17 |
16 |
17 |
|
Łączna liczba wypadków przy pracy kontraktorów |
6 |
17 |
16 |
17 |
|
REGIONY6) |
Grupa ORLEN |
|||||||||
|
2020 |
2019 |
|||||||||
|
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
Liczba śmiertelnych wypadków przy pracy kontraktorów |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Liczba lekkich wypadków przy pracy kontraktorów |
17 |
6 |
0 |
0 |
0 |
28 |
4 |
0 |
1 |
0 |
|
Łączna liczba wypadków przy pracy kontraktorów |
17 |
6 |
0 |
0 |
0 |
28 |
4 |
0 |
1 |
0 |
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa.
Wszystkie wypadki przy pracy kontraktorów Grupy ORLEN odnotowane w 2020 roku stanowią wyłącznie wypadki przy pracy o charakterze lekkim, podobnie jak w 2019 roku. W 2020 roku oraz w 2019 roku w Koncernie nie odnotowano zbiorowych wypadków przy pracy kontraktorów.
Rodzaje urazów doznanych podczas wypadków przy pracy pracowników Grupy ORLEN
|
RODZAJ URAZU |
j.m. |
Grupa ORLEN |
|
|
2020 |
2019 |
||
|
rozcięcia |
[%] |
20,48 |
18,75 |
|
stłuczenia |
15,66 |
16,67 |
|
|
oparzenia |
13,25 |
10,42 |
|
|
pęknięcia i złamania |
10,84 |
14,58 |
|
|
zwichnięcia i skręcenia |
32,53 |
25,00 |
|
|
Inne |
7,23 |
14,58 |
|
Rodzaje urazów doznanych podczas wypadków przy pracy kontraktorów Grupy ORLEN
|
RODZAJ URAZU (kontraktorzy) |
j.m. |
Grupa ORLEN |
|
|
2020 |
2019 |
||
|
rozcięcia |
[%] |
26,09 |
12,12 |
|
stłuczenia |
21,74 |
12,12 |
|
|
oparzenia |
4,35 |
9,09 |
|
|
pęknięcia i złamania |
30,43 |
15,15 |
|
|
zwichnięcia i skręcenia |
13,04 |
24,24 |
|
|
inne |
4,35 |
27,27 |
|
Wykonywane czynności, podczas których odnotowano wypadki przy pracy pracowników Grupy ORLEN
|
RODZAJ URAZU (pracownicy) |
j.m. |
Grupa ORLEN |
|
|
2020 |
2019 |
||
|
bieżąca obsługa instalacji i urządzeń |
[%] |
20,73 |
25,00 |
|
przemieszczanie się |
40,24 |
41,67 |
|
|
utrzymanie ruchu, konserwacja i prace remontowe |
23,17 |
14,58 |
|
|
kolizje drogowe |
7,32 |
6,25 |
|
|
inne czynności |
8,54 |
12,50 |
|
Wykonywane czynności, podczas których odnotowano wypadki przy pracy kontraktorów Grupy ORLEN
|
RODZAJ URAZU (kontraktorzy) |
j.m. |
Grupa ORLEN |
|
|
2020 |
2019 |
||
|
bieżąca obsługa instalacji i urządzeń |
[%] |
8,70 |
6,06 |
|
przemieszczanie się |
17,39 |
18,18 |
|
|
utrzymanie ruchu, konserwacja i prace remontowe |
8,70 |
18,18 |
|
|
kolizje drogowe |
8,70 |
0,00 |
|
|
inne czynności |
56,52 |
57,58 |
|
Wskaźnik wypadkowości TRR pracowników Grupy ORLEN 3)
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
||
|
Ogółem |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
2020 |
1,66 |
0,30 |
2,15 |
|
2019 |
1,29 |
0,70 |
1,51 |
|
REGIONY 6) |
Grupa ORLEN |
|||||
|
Ogółem |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
2020 |
1,66 |
1,67 |
1,84 |
1,22 |
0 |
0 |
|
2019 |
1,29 |
1,35 |
1,47 |
0,00 |
6,48 |
0,00 |
3) Liczba wypadków przy pracy pracowników spółek Grupy ORLEN ze zwolnieniami lekarskimi w danym okresie x 1.000.000 / liczba roboczogodzin przepracowanych przez pracowników w tym okresie.
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa.
Odnotowany w stosunku do 2019 roku wzrost Wskaźnika wypadkowości TRR pracowników Grupy ORLEN wynika z włączenia z dniem 1 maja 2020 roku do zakresu danych przedmiotowego wskaźnika liczby wypadków przy pracy pracowników Grupy ENERGA.
Wskaźnik ciężkości7) dla wypadków przy pracy odnotowanych wśród pracowników Grupy ORLEN w 2020 roku
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
||
|
Ogółem |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
2020 |
43,22 |
97,25 |
40,45 |
|
REGIONY 6) |
Grupa ORLEN |
|||||
|
Ogółem |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
2020 |
43,22 |
41,95 |
44,00 |
60,25 |
0 |
0 |
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa.
7) Wynik ilorazu liczby dni absencji chorobowej poszkodowanych w wypadkach przy pracy pracowników Grupy ORLEN oraz liczby uznanych przez pracodawcę wypadków przy pracy pracowników Koncernu skutkujących zwolnieniami lekarskimi.
Liczba dni absencji poszkodowanych pracowników8) w wypadkach przy pracy w Grupie ORLEN w 2020 roku
|
PŁEĆ |
Grupa ORLEN |
||
|
Ogółem |
Kobiety |
Mężczyźni |
|
|
2020 |
3 544 |
389 |
3 155 |
|
REGIONY 6) |
Grupa ORLEN |
|||||
|
Ogółem |
Polska |
Czechy |
Litwa |
Niemcy |
Kanada |
|
|
2020 |
3 544 |
2 643 |
660 |
241 |
0 |
0 |
6) Regiony – rynki, gdzie Grupa ORLEN posiada aktywa
8) Liczba faktycznych dni absencji chorobowej pracownika spółek Grupy ORLEN w danym okresie, które były wynikiem uznanego przez pracodawcę wypadku przy pracy.
Dbałość o bezpieczeństwo pracy i ochronę zdrowia pracowników firm zewnętrznych, realizujących prace na terenie Grupy ORLEN, jest jednym z priorytetów strategii Koncernu. W celu ciągłej poprawy bezpieczeństwa kontraktorów konsekwentnie i długofalowo budowana jest ich świadomość w zakresie właściwej oceny sytuacji, znajomości potencjalnego ryzyka i sposobów jego ograniczania, przestrzegania procedur i zasad bezpieczeństwa, właściwego korzystania z systemów i środków ochrony, a także zgłaszania spostrzeżeń dotyczących potencjalnych sytuacji niebezpiecznych. Oprócz prowadzenia analiz zdarzeń wypadkowych kontraktorów Grupy ORLEN poddawane są badaniu również dane dotyczące absencji chorobowej, wynikającej z zaistnienia wypadku przy pracy kontraktorów realizujących prace na terenie spółek Koncernu.
Grupa ORLEN nie posiada narzędzi prawnych pozwalających na upublicznienie przedmiotowych informacji.
Liczba odnotowanych chorób zawodowych w poszczególnych grupach pracowników Grupy ORLEN9)
|
GRUPY PRACOWNICZE |
Grupa ORLEN |
|
|
2020 |
2019 |
|
|
Pracownicy administracyjno-biurowi |
0 |
0 |
|
Wyższy i średni personel techniczny |
0 |
0 |
|
Pracownicy obsługujący instalacje i urządzenia technologiczne |
1 |
2 |
|
Pracownicy wykonujący prace konserwacyjno-remontowe |
2 |
2 |
|
Pracownicy zatrudnieni w transporcie i magazynowaniu |
0 |
1 |
|
Ogółem
|
3* |
5** |
9) Liczba uznanych chorób zawodowych określa liczbę decyzji wydanych przez Państwowego Inspektora Sanitarnego stwierdzających choroby zawodowe u pracowników, którzy pracują bądź pracowali w spółkach Grupy ORLEN.
* ORLEN Lietuva (2), Grupa ORLEN Unipetrol (1)
**ORLEN Lietuva (5)
W 2019 roku choroby zawodowe były spowodowane czynnikami związanymi z podnoszeniem i przenoszeniem ładunków, narażeniem na środki chemiczne, hałasem, przesunięciem mechanicznym, niewłaściwą postawą przy pracy. Natomiast w 2020 roku związane były z podnoszeniem i przenoszeniem ładunków, hałasem i pracą z materiałami niebezpiecznymi, zaś u pracowników wystąpiły: choroba kręgosłupa, uraz słuchu i choroba układu oddechowego.
W Grupie ORLEN nie jest prowadzona sprawozdawczość w zakresie występowania chorób zawodowych u kontraktorów, ze względu na brak narzędzi i uregulowań prawnych umożliwiających zobligowanie firm zewnętrznych do raportowania tych przypadków, podobnie jak w przypadku pozyskiwania informacji o śmierci pracowników w wyniku choroby zawodowej zarówno firm zewnętrznych jak i Grupy ORLEN.
Pracownicy szczególnie narażeni na choroby zawodowe
W Grupie ORLEN prowadzony jest stały monitoring i identyfikacja czynników mogących powodować powstawanie chorób zawodowych wśród pracowników. Wykonywane są cykliczne badania środowiska pracy oraz przeprowadzana jest ich bieżąca analiza i ocena ryzyka potencjalnego wpływu na zdrowie pracowników Koncernu. Dla wszystkich zidentyfikowanych czynników na stanowiskach pracy z wysokim ryzykiem wystąpienia chorób zawodowych wdrożono systemowe działania zapobiegawcze w zakresie zastosowania rozwiązań technicznych oraz organizacyjnych w postaci ochron indywidualnych i zbiorowych. Zastosowanie tych rozwiązań zapewnia eliminację zagrożenia powstania chorób zawodowych wśród pracowników na wskutek występowania czynników szkodliwych w środowisku pracy.
Efektem przeprowadzonych działań jest odnotowanie na niższym poziomie liczby chorób zawodowych wśród pracowników Grupy ORLEN w latach 2019-2020.
Bezpieczeństwoprocesowe
System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym
Bezpieczeństwo procesowe zaczyna przeistaczać się w szczególny rodzaj dziedziny związanej z inżynierią odporności, która definiuje dziś bezpieczeństwo jako zdolność do utrzymania sukcesu produkcyjnego przez system lub systemy techniczne zarówno w warunkach normalnych, jak i awaryjnych. Nie zapominać należy o systemach organizacyjnych, których rolą jest zdolność do natychmiastowej odpowiedzi w celu utrzymania ciągłości prowadzonego biznesu. W Grupie ORLEN jest 29 zakładów/obiektów zakwalifikowanych do zakładów o dużym ryzyku (ZDR) wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a prawie o połowę mniejsza liczba to zakłady o zwiększonym ryzyku (ZZR) wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, zgodnie z ramami klasyfikacyjnymi jednolitej dla Europy tzw. Dyrektywy „Seveso III” zaimplementowanej do prawa krajowego wszystkich krajów UE w 2015 roku. W Polsce jest to uregulowane poprzez Ustawę Prawo Ochrony Środowiska. W obydwu typach zakładów funkcjonuje nowoczesny i wciąż doskonalony system zarządzania bezpieczeństwem procesowym, który jest zorganizowanym sposobem kierowania bezpieczeństwem obejmującym wszystkie istotne elementy bezpieczeństwa, o których mowa powyżej.
|
Wskaźnik zdarzeń awaryjnych T1 PSER (Process Safety Events Rate1) |
j.m. |
2020 |
2019 |
|
Grupa ORLEN |
[liczba] |
0,05 |
0,09 |
1) ang. Tier1 Process Safety Events Rate = wskaźnik zdarzeń awaryjnych wg normy API 754 (liczba zdarzeń o dużych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia / ilość roboczogodzin) x 1 000 000
Zestawienie zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w Grupie ORLEN
|
POLSKA |
||
|
PKN ORLEN |
7 ZDR |
10 ZZR |
|
ORLEN PALIWA |
6 ZDR |
1 ZZR |
|
BOP |
1 ZDR |
--- |
|
ANWIL |
1 ZDR |
--- |
|
ORLEN Południe |
2 ZDR |
--- |
|
ORLEN Aviation |
--- |
1 ZZR |
|
IKS „Solino” |
1 ZDR |
--- |
|
CZECHY |
||
|
ORLEN Unipetrol RPA |
3 ZDR |
--- |
|
ORLEN Unipetrol DOPRAVA |
5 ZDR |
--- |
|
PARAMO |
1 ZDR |
--- |
|
SPOLANA |
1 ZDR |
--- |
|
LITWA |
||
|
ORLEN Lietuva |
2 ZDR |
--- |
Aby zobrazować aktualny stan bezpieczeństwa procesowego w spółkach produkcyjnych Grupy ORLEN, posługujemy się szeregiem wskaźników bezpieczeństwa procesowego, w tym zarówno opóźnionych, jak i wyprzedzających zgodnie ze standardami API 754, których monitorowanie i pomiar odbywa się poprzez wewnętrzną aplikację spółki, co w konsekwencji prowadzi do najważniejszego celu całego systemu zarządzania bezpieczeństwem procesowym, a mianowicie zapobiegania i minimalizowania prawdopodobieństwa wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Raportowanie tych wskaźników pozwala również porównywać się z najlepszymi w branży i tym samym realizować cel związany z osiągnięciem doskonałości procesowej.
Liczba zdarzeń dotyczących bezpieczeństwa procesówwedług rodzajów działalności
Zdarzenie awaryjne na poziomie TIER 1, TIER 2 i TIER 3
TIER 1
Są to zdarzenia o dużych skutkach w związku z nagłym i nieprzewidzianym uwolnieniem substancji do otoczenia z uwagi na niezadziałanie warstw zabezpieczeń. Zdarzenia te włączają nagłe i nieprzewidziane uwolnienia substancji niebezpiecznych oraz substancji nietoksycznych i niepalnych (parę wodną, kondensat, wodę gorącą, azot, sprężone powietrze, CO2) w trakcie prowadzenia procesu skutkując jedną lub więcej konsekwencjami:
- obrażenia skutkujące zwolnieniem lekarskim lub śmiercią pracownika własnego, wykonawcy, podwykonawcy;
- hospitalizacja i/lub śmierć innej osoby;
- oficjalnie zainicjowana ewakuacja społeczności lokalnej lub zalecenie schronienia w domach,
- pożar lub eksplozja skutkujące stratami w kosztach bezpośrednich firmy w wysokości co najmniej 100 tys. USD (100 000 USD x ~3 PLN/USD = ~300 000 PLN);
- zrzut ciśnienia do atmosfery z wykorzystaniem urządzeń zrzutowych w ilości większej lub równej niż progowe ilości w dowolnym 1-godzinnym okresie czasu;
- uwolnienie substancji w ilości większej lub równej niż progowe ilości w dowolnym 1-godzinnym okresie.
TIER 2
Są to zdarzenia o mniejszych skutkach w związku z nagłym i nieprzewidzianym uwolnieniem substancji do otoczenia z uwagi na niezadziałanie warstw zabezpieczeń. Zdarzenia te włączają nagłe i nieprzewidziane uwolnienia substancji niebezpiecznych oraz substancji nietoksycznych i niepalnych (parę wodną, kondensat, wodę gorącą, azot, sprężone powietrze, CO2) w trakcie prowadzenia procesu skutkując jedną lub więcej konsekwencjami niesklasyfikowanymi w zdarzeniach TIER1:
- obrażenia pracownika własnego, wykonawcy czy podwykonawcy;
- pożar lub eksplozja skutkujące stratami w kosztach bezpośrednich firmy w wysokości co najmniej 2,5 tys. USD (2,500 USD x ~3 PLN/USD= ~7,500 PLN);
- zrzut ciśnienia do atmosfery w ilości większej lub równej niż progowe ilości dla zdarzeń TIER2 w dowolnym 1-godzinnym okresie;
- uwolnienie substancji w ilości większej lub równej niż progowe ilości dla zdarzeń TIER2 w dowolnym 1-godzinnym okresie.
Ilość zdarzeń na poziomie TIER 1, TIER 2 i TIER 3
Wskaźniki nie obejmują Grupy Energa. Dane raportowane z Grupy Energa zostaną uwzględnione od 2021 roku w statystyce Grupy ORLEN.
W 2020 roku kontynuowano w Grupie ORLEN raportowanie wyprzedzającego wskaźnika bezpieczeństwa procesowego na poziomie 3 (TIER 31), odzwierciedlającego wystąpienie potencjalnych zdarzeń awaryjnych.
1Przyjęto, że zdarzenia na poziomie 3 (TIER 3) stanowią liczbę blokadowych zatrzymań instalacji lub węzłów na skutek zadziałania zabezpieczeń aktywnych i pasywnych (automatycznych i mechanicznych).
Wskaźnik TIER3 liczony jest w następujący sposób:
- zdarzenia na poziomie 3 (TIER 3) produkcja – reprezentuje liczbę blokadowych zatrzymań instalacji lub węzłów na skutek zadziałania zabezpieczeń aktywnych i pasywnych (automatycznych i mechanicznych);
- zdarzenia na poziomie 3 (TIER 3) logistyka – reprezentuje liczbę blokadowych zatrzymań nalewu produktów do cystern kolejowych i autocystern w wyniku zadziałania zabezpieczeń aktywnych i pasywnych (automatycznych i mechanicznych) przypadających na liczbę wykonanych nalewów w danym czasie.
|
Ilość zdarzeń awaryjnych w Grupie ORLEN |
2020 |
||
|
Polska |
Czechy |
Litwa |
|
|
TIER 1 |
1 |
4 |
0 |
|
TIER 2 |
1 |
6 |
1 |
|
TIER 3 – Produkcja |
87 |
0 |
16 |
|
Ilość zdarzeń awaryjnych w Grupie ORLEN |
2019 |
||
|
Polska |
Czechy |
Litwa |
|
|
TIER 1 |
0 |
7 |
1 |
|
TIER 2 |
2 |
2 |
0 |
|
TIER 3 – Produkcja |
59 |
1 |
10 |
Wskaźnik T1 PSER1 i T2 PSER2:
Wskaźniki nie obejmują Grupy Energa. Dane raportowane z Grupy Energa zostaną uwzględnione od 2021 roku w statystyce Grupy ORLEN.
Raportowane zdarzenia TIER 1 i TIER 2 za 2020 rok wiązało się jedynie z emisją do otoczenia pochodzącą z pożarów i wycieków. Natomiast nie było zdarzeń, które wywołały poważne szkody w środowisku naturalnym. Wycieki w postaci ciekłej zostały zebrane i zutylizowane.
1T1 PSER = (Liczba zdarzeń TIER 1 o dużych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia / ilość roboczogodzin pracowników i kontraktorów) x 100000.
2T2 PSER = (Liczba zdarzeń TIER 2 o mniejszych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia / ilość roboczogodzin pracowników i kontraktorów) x 1000000.
Łączna liczba i masaznaczących wycieków
Całkowita liczba i masa odnotowanych znaczących wycieków w 2020 roku jest następująca:
- Ilość wycieków w 2020 roku – 8 (w 2019 roku – 10)
- Masa wycieków w 2020 roku – ok. 31 Mg (w 2019 roku – ok. 140 Mg)
Informacje dla każdego z raportowanych w 2020 roku przez spółki Grupy ORLEN wycieków są zawarte w tabeli poniżej.
|
Lp. |
Lokalizacja |
Masa [Mg] |
Rodzaj substancji |
Komentarz |
|
1. |
ORLEN Unipetrol RPA ZP w Kralupach, park zbiorników magazynowych |
ok. 0,5 |
Wyciek paliw (benzyna reformowana) |
Na teren instalacji, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 2. |
PKN ORLEN Terminal Paliw w Widełce, front załadunku autocystern |
ok. 0,5 |
Wyciek paliw (olej napędowy) |
Na teren instalacji, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 3. |
PKN ORLEN Terminal Paliw w Lublinie, instalacja OPB |
ok. 5 |
Wyciek paliw (benzyna ES95) |
Na teren instalacji, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 4. |
ORLEN Unipetrol RPA ZP w Litwinowie, Kraking parowy |
ok. 0,18 |
Wyciek chemikaliów (benzen) |
Na teren instalacji, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 5. |
ORLEN Lietuva ZP w Możejkach, Instalacja siarki elementarnej |
ok. 0,49 |
Wyciek chemikaliów (siarka elementarna) |
Na teren instalacji, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 6. |
SPOLANA ZP w Neratowicach, front rozładunku cystern kolejowych |
ok. 23 |
Wyciek chemikaliów (33% HCl) |
Na teren instalacji i częściowo do atmosfery, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 7. |
ORLEN Unipetrol Doprava ZP w Litwinowie, Stacja załadunku NH3 |
ok. 1,1 |
Wyciek chemikaliów (amoniak) |
Na teren instalacji i częściowo do atmosfery, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
| 8. |
ORLEN Unipetrol RPA ZP w Litwinowie, tor kolejowy 234 |
ok. 0,27 |
Wyciek chemikaliów (izobutan) |
Uwolnienie do atmosfery, brak oddziaływania na glebę i powierzchnie wód |
W większości powyższych wycieków konsekwencje wiązały się z zanieczyszczeniem wyposażenia oraz terenu instalacji natomiast nie miało miejsce oddziaływanie na glebę i powierzchnie wód. Ponadto dla większości zdarzeń konieczne było poniesienie kosztów związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej jednostek Zakładowych Straży Pożarnych oraz naprawą bądź wymianą uszkodzonej aparatury. W dwóch przypadkach zaraportowano częściowe uwolnienie substancji gazowych do atmosfery. W wyniku powyższych zdarzeń było 4 poszkodowanych (trzech spośród nich zostało zainhalowanych oparami substancji gazowych, jeden doznał oparzeń pierwszego stopnia) wśród pracowników spółek Grupy ORLEN. Wszystkim została udzielona pomoc medyczna na miejscu zdarzenia, w dwóch przypadkach pracownicy zostali poddani hospitalizacji.
Opis istotnych ryzyk w ramach obszaru Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz sposoby zarządzania tymi ryzykami znajdują się w „Sprawozdaniu na temat informacji niefinansowych Grupy ORLEN i PKN ORLEN S.A.”.
